يکي از راه‌هاي پرورش خلاقيت کودکان و نوجوانان تقويت قوه تخيل آنها هست. آموزش داستان نويسي براي کودکان روشي براي به پرواز در آوردن تخيلات و خيال پردازي هست. براي کودکان خردسال که سواد خواندن و نوشتن ندارند، راه‌هاي زيادي براي آموزش داستان نويسي وجود دارد. داستان نويسي کمک مي‌کند تا قدرت تفکر و منطق نظم پيدا کند و اگر شما در سنين کم خردسالي به کودک ياد بدهيد که چطور مراحل منطقي ساختار يک داستان را بشناسد در سن نوجواني به راحتي نويسندگي مي‌کند.
در ادامه 5 روش براي آشنايي کودک با داستان نويسي را توضيح مي‌دهيم
روش اول) آشنايي با داستان نويسي با شرح وقايع روزمره:
هر شب در پايان روز از کودک بخواهيد داستان آن روز را براي شما تعريف کند. يک رکوردر يا دوربين فيلمبرداري روشن کنيد و اجازه بدهيد تا کودک‌تان کل اتفاقاتي که در روز افتاده را تعريف کند.
در ابتدا ممکن هست در بخاطر آوردن اتفاقات و کنار هم چيدن آنها مشکل داشته باشد، براي همين شما پرسش‌هايي را مطرح کنيد. براي مثال بپرسيد، ” امروز صبح اول از همه بعد از بيدار شدن چه کردي؟ توي مهدکودک چه کاردستي درست کردي؟ وقتي دوستت باهات بازي نکرد، چه احساسي داشتي؟ چه برنامه تلويزيوني ديدي؟….”
بگذاريد در مورد همه احساساتش چه خوشحالي يا ناراحتي که در هر موقعيتي داشته فکر کند و براي شما بيان کند.
در اين روش کودک شما با داستان نويسي آشنا مي‌شود، اينکه هر داستاني يک شروع، اتفاقات مياني و يک پايان دارد. با پشت سر هم تعريف کردن اتفاقات با توالي و نظم آشنا مي‌شود و در اين نظم سعي مي‌کند، روندي منطقي را اعمال کند. در بيان داستان روز و اتفاقاتي که در روز افتاده نياز هست تا کودک توجه به مسائل جزئي داشته باشد و بر روي مطالبي که در داستانش عنوان مي‌کند، متمرکز مي‌شود. همينطور با احساسات و هيجاناتي که در روز با آنها درگير هست، آشنا مي‌شود و هوش هيجاني در کودک تقويت مي‌شود.
روش دوم) آموزش داستان نويسي با حدسيات در مورد آينده:
يک روش ديگر براي آموزش داستان نويسي براي کودکان تخيل پردازي اتفاقات در آينده هست. يعني بجاي اينکه کودک اتفاقاتي که در گذشته افتاده را بيان کند، بخواهيد در مورد آينده صحبت کند. مثلا، “وقتي خانه مادر بزرگ رفتيم، دوست داري چه کارهايي انجام دهي؟ چه چيزي به مادر بزرگ بگويي؟ ”
روش سوم) داستان نويسي با نقاشي
يک روش براي ترغيب بچه‌ها به داستان نويسي خصوصا کودکاني که سواد نوشتن ندارند، نقاشي کردن هست. از کودک بخواهيد اتفاق و تجربه اخيري که داشته را نقاشي کند. مثلا گردشي که با مامان در پارک داشته را نقاشي بکشد. اين نقاشي مي‌تواند اينطوري باشد، ” دست در دست مامان زير درختي نشسته يا عده‌اي اطراف آنها مشغول تاب بازي هستند ….”. بگذاريد هر طور دوست دارد داستانش را نقاشي بکشد. مهم نيست نقاشي ساده‌اي باشد يا نه با جزييات و نکات ريز … فقط هدف اين هست که بچه‌ها فکر کنند و افکارشان را بر روي کاغذ نقاشي کنند.
روش چهارم) داستان نويسي با خواندن قصه کودکانه هاي مورد علاقه
براي بچه‌هاي خردسال و پيش دبستاني که دوست دارند، براي آنها قصه خوانده شود اين روش خيلي جذاب هست. وقتي قصه‌اي براي آنها مي‌خوانيد از بچه‌ها بخواهيد داستان را با شخصيتهاي خيالي خودشان تعريف کنند و انتهاي داستان را تغيير دهند. بعنوان مثال اگر در کتاب قصه مورد علاقه‌شان خرسي در جنگلي زندگي مي‌کند از کودک بپرسيد، ” فکر مي‌کني به جز خرس چه حيوان ديگري در جنگل هست؟ آنها چه شکلي هستند؟ اگر تو جاي خرس داستان بودي آخر داستان چه مي‌کردي؟ ”
بحث کردن در مورد عناصر مهمي که داستان را ساخته کمک مي‌کند تا کودک با ساختار داستان نويسي آشنا شود. چه چيزي در ابتدا مهم هست؟ وسط داستان چه اتفاقي افتاد و چرا به انتها نياز هست؟… همه اين پرسش‌ها و صحبت در مورد آنها تفکر خلاق در کودکان تقويت مي‌کند.
روش پنجم) نمايش بازي کردن قبل از نوشتن داستان
بازي کردن نقش‌هاي يک داستان قبل از نوشتن داستان يک جرقه داستان پردازي هست. خصوصا براي بچه‌هاي مدرسه‌اي شايد بجاي اينکه از آنها بخواهيم بنشينند و يک برگه کاغذ سفيد دستشان بدهيم تا شروه به داستان نويسي کنند، بهتر هست ابتدا صحنه‌هايي را بصورت نمايش اجرا کنيم و بعد کودک آنچه ديده را روي کاغذ بياورد و با تخيلاتش اضافه و کم کند.
در داستان نويسي با پرسيدن سوالات سعي کنيد روند قصه را به جلو پيش ببريد. مثلا سوالاتي از اين قبيل داشته باشيد:
شما داستان را ياداشت کنيد و کودک آنرا تعريف کند و حتما فراموش نکنيد که در انتهاي داستان آنرا با صداي بلند براي کودک بخوانيد.
استفاد از کاربرگ‌هاي داستان نويسي خيلي کمک مي‌کند در شيد شاد نمونه‌هايي از اين تمرينها را در مطلب کاربرگ داستان نويسي مدرسه و کاربرگ تمام کردن داستان داشتيم.
درباره این سایت